ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ: Η ΑΓΩΝΙΑ ΟΛΩΝ ΜΑΣ [1]
Με τη λογική πως κάθε νέα «τομή» πρέπει πρώτα να κριθεί στην πράξη και κάθε στείρα άρνηση μόνο κακό μπορεί να επιφέρει στην κοινωνία, ενάμισι χρόνο μετά, ως καθηγητές εργαζόμενοι στα φροντιστήρια μέσης εκπαίδευσης, αποφασίσαμε να καταθέσουμε και εμείς την άποψή μας για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση που συντελείται στη χώρα μας. Η πρωτοβουλία αυτή πηγάζει από την παράλληλη ανάγκη να διασαφηνισθεί πως δεν είναι ορθό οι ιδιοκτήτες των φροντιστηρίων να μιλούν ως εκπρόσωποί μας, αλλά ούτε να γεννάται στην ελληνική κοινωνία η πλάνη πως αρνούμαστε τη δημόσια εκπαίδευση ως φορέα μαθησιακής και κοινωνικοποιητικής λειτουργίας.
Παίρνοντας, λοιπόν, υπόψη τα ως τώρα δεδομένα, γίνεται κατανοητό ότι και αυτό το σύστημα εκπαίδευσης στηρίζεται στα πρότυπα άλλων χωρών και, κυρίως, της Ε.Ε., χωρίς να υπολογίζονται οι ιδιαιτερότητες της κοινωνίας μας. Είναι φανερό ότι τροφοδοτείται από την ανάγκη προσέλκυσης κεφαλαίων στην Ε.Ε.(αυτό επανειλημμένα έχει διατυπωθεί σε δηλώσεις ευρωπαίων πολιτικών παραγόντων) ώστε αυτή να «σταθεί» στο σκληρό διεθνή ανταγωνισμό. Προκειμένου, λοιπόν, να υλοποιηθεί ο στόχος, η εκπαιδευτική διαδικασία καλείται να δημιουργήσει ανθρώπους-ανταλλακτικά, που δεν είναι σε θέση να εμβαθύνουν στη γνώση· απώτερος σκοπός είναι η υποβάθμιση των τίτλων σπουδών, ώστε να υπάρχει φθηνό και αναλώσιμο εργατικό δυναμικό.
Η παραπάνω πρόθεση ενισχύει μια μαθησιακή λογική που πριμοδοτεί την επικράτηση της πληροφορίας σε βάρος της γνώσης, του κατακερματισμού σε βάρος της ουσιαστικής προσέγγισης, του ατομικισμού σε βάρος της συνεργασίας, του «πολλού» σε βάρος του «ευ».
Όπως έχει δείξει η μέχρι σήμερα εμπειρία μας από την εφαρμογή του νέου συστήματος εκπαίδευσης, αυτό δεν αποβλέπει στην αναζήτηση του ανθρώπου, παραγκωνίζει θεμελιακές αξίες και προωθεί τη λογική του όγκου των γνώσεων και πληροφοριών σε βάρος της κριτικής διάθεσης, οπότε, μ' αυτό τον τρόπο, δημιουργούνται άνθρωποι ευάλωτοι στη χειραγώγηση και την εκμετάλλευση· κι αυτό παρά τις περί του αντιθέτου διακηρύξεις, οι οποίες, φυσικά, αν ήσαν ειλικρινείς και απέβλεπαν στη δημιουργία ενός πλαισίου που πράγματι να προωθεί την κριτική σκέψη, θα έβρισκαν οπαδούς τους και εμάς αλλά και το σύνολο του εκπαιδευτικού κόσμου.
Από την άλλη, δεν πρέπει να αγνοηθεί ο κοινωνικός αποκλεισμός των μαθητών, όπως τουλάχιστον έδειξε η περυσινή εφαρμογή του συστήματος. Δεν είναι τυχαίο πως το ποσοστό των μαθητών που απέτυχαν στις προαγωγικές εξετάσεις της Β΄ Λυκείου είναι αρκετά υψηλό παρά την ευκολία των θεμάτων. Καθόλου τυχαίο, παράλληλα, δεν είναι και το γεγονός ότι στη Γαλλία, όπου εφαρμόζεται το ίδιο σχεδόν σύστημα εδώ και χρόνια, τουλάχιστον το 35-40 % των μαθητών δεν αποφοιτά από το Λύκειο. Ούτε συμπτωματική είναι βέβαια η προέλευση αυτών των μαθητών από τις φτωχότερες συνοικίες των κοινωνικά «υποδεέστερων» τάξεων.
Τέλος, το νέο σύστημα εκπαίδευσης στηρίζεται στην εντατικοποίηση της αξιολόγησης των μαθητών σε βάρος του χρόνου μάθησης, ο οποίος μειώνεται αισθητά και στο σχολείο και στο φροντιστήριο.
Το αποτέλεσμα είναι να δημιουργούνται έντονα ψυχολογικά προβλήματα στα παιδιά που αποτυγχάνουν, διότι εσωτερικεύουν την αποτυχία και θεωρούν υπεύθυνους τους ίδιους τους εαυτούς τους, με αποτέλεσμα την παραίτηση, τις ενοχές, τις καταστροφικές και αυτοκαταστροφικές τάσεις και πράξεις.
Αλλά και για όσους κατακτούν το «εθνικό απολυτήριο», το τίμημα είναι εξίσου βαρύ χωρίς το ανάλογο αντίκρυσμα: άγχος, ανασφάλεια, απώλεια της εφηβικής ηλικίας, απουσία αυτοεκτίμησης, για μια θέση στην αγορά των «απασχολήσιμων» και των ανά πάσα στιγμή αντικαταστάσιμων «ανταλλακτικών».
Στη Γαλλία που δείχνει το μέλλον μας, έχουν αυξηθεί κατακόρυφα τα κρούσματα βίας μέσα στα σχολεία, σε τέτοιο βαθμό πλέον που προβάλλεται ως απαραίτητη η παρουσία αστυνομικών δυνάμεων μέσα στις σχολικές μονάδες! Στο Harvard κάθε φοιτητής έχει και τον προσωπικό του ψυχίατρο!
Μέσα σ' αυτό το πλαίσιο, που επιβάλλεται από την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, κάθε προσπάθεια διάπλασης χαρακτήρα αποθαρρύνεται, κάθε πρωτοβουλία αφύπνισης εκ προοιμίου θεωρείται ανέφικτη και ουτοπική, κάθε δημιουργική διάθεση πνίγεται.
Υπό αυτό το πρίσμα, λοιπόν, η ως τώρα εφαρμογή της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης μόνο προβληματισμό πρέπει να δημιουργεί σε κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο. ΄Οσοι, λοιπόν, έχουν αναλάβει την ευθύνη για την επιβολή της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης θα πρέπει να αξιολογήσουν τις αντιδράσεις και να συζητήσουν τις προτάσεις της εκπαιδευτικής κοινότητας· σ' αυτήν περιλαμβάνονται και οι ωρομίσθιοι (!) καθηγητές των φροντιστηρίων, όπως χρόνια τώρα αποδεικνύει η πρακτική του συνόλου της ελληνικής κοινωνίας με την αποδοχή του ρόλου μας στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Σύλλογος εργαζομένων στον εκπαιδευτικό οργανισμό "ΡΟΜΒΟΣ"
Το κείμενο υπογράφουν οι παρακάτω καθηγητές που είναι τα μέλη του συλλόγου:
1. Τσατούρας Ευάγγελος 2. Αυγουστίνου Μαρία 3. Καραπέτρος Πέτρος 4. Λειβαδίτης Γεώργιος 5. Μαντάς Παναγιώτης 6. Μιχαλά Αγάπη 7. Σιώρης Γεώργιος 8. Δημόπουλος Γιάννης 9. Φώτου Κατερίνα 10. Σαμαρά Μαρία 11. Παναγιώτου Δήμητρα 12. Μανωλόπουλος Δημήτρης 13. Γκουντουβάς Σωτήρης 14. Νικολίτσης Νίκος 15. Αλεξόπουλος Διονύσης 16. Νταφόπουλος Στέφανος 17. Ζαρμπούνη Μέλλω
18. Παπαγεωργίου Γιώργος 19. Πανταζόπουλος Ηλίας 20. Τζιώτζιος Θανάσης 21. Λιακου Ελένη 22. Λάμπρου Σπύρος 23. Ψωμάς Γιώργος 24. Αξής Χρήστος 25. Αντωνιάδης Αντρέας 26. Αλεξάτος Χαράλαμπος 27. Λάιος Πέτρος 28. Κουκουλάς Γιάννης 29. Βλασταράκος Χρήστος 30. Αλέφαντος Νικόλαος 31. Τσόγιας Δημήτρης 32. Τσακίρογλου Σπύρος 33. Καραχάλιου Ιωάννα 34. Παπαδοπούλου Δέσποινα 35. Πλούσιου Ελευθερία 36. Χατζητσομπάνης Παναγιώτης 37. Βέργαδου Βίκη 38. Κασωτάκης Αντώνης 39. Μαρκόνη Καλλιρόη 40. Ξηνταβελόνης Πέτρος